فیلم تئاتر ماده تاریک اثر کریستال پایت | Dark matters – Crystal pite

ماده‌ تاریک اثر کریستال پایت ، نمایشی خیره‌ کننده‌ی دیگری از این کارگردان خلاق است که در ۲۴ آوریل ۲۰۰۹ در مرکز هنرهای ملی کانادا بنام اتاوا به روی صحنه رفت.

بازیگران: اریک بوشن، پیتر چو، ساندرا مارین گارسیا، یانیک ماتون، جیری پوکورنی، سیندی سالگادو، جرمین موریس اسپایوی
آهنگساز: اوون بلتون
طراح نور: رابرت ساندرگارد
طراح صحنه: جی گوور تیلور
طراح لباس: لیندا چاو

کریستال پایت در این اثر از ماده‌ی رازآلودی بنام ماده‌ تاریک سخن می‌گوید که ۹۶ درصد از جهان قابل رویت ما را تشکیل می‌کند. ماده‌ی که بر همه‌چیز این کهکشان از سرعت و ساختار گرفته تا تکامل آن اثرگذار است. در این اثر با بدن‌های دیوانه و شیفته‌ی هفت پرفورمر توانمند و علاوه برآن موسیقی منحصربفرد بلتون مواجه خواهید شد که ناخودآگاه بدن شما را به سمت حرکت و کنش می‌کشاند.

ماده‌ تاریک نادیدنی دنیای کریستال پایت مرگی است که در درون هرکسی و همه چیزی وجود دارد، ماده‌ای جدا کننده و مرموز، بین مفاصلمان، در رگ‌هایمان در حرکات و نگاهمان.

اما با این حال که حضور ماده‌ تاریک اثر کریستال پایت در همه جای نمایش دیده میشود، اثرافسرده و خموده نیست.

آنچه در صحنه ماده‌ی تاریک اثر کریستال پایت می‌گذرد

نور صحنه می‌آید و تماشاگران مردی قوز کرده را پشت میز در حال ساختن عروسکی می‌بیندد، هربار او در فواصل بین آمد و رفت نور، مفصل و اندامی از عروسک را جفت و جور می‌کند و همزمان شعری از ولتر که آن را تحت تاثیر فاجعه‌ای در لیسبون سروده است، تکرار می‌شود.

این ساختار ضعیف اعصاب و استخوان‌های سریع از تحمل شوک عناصر عاجزند این ترکیب موقتی از خون و غبار فقط برای پیوستن و حل شدن بایکدیگر (درکنار هم) قرار گرفته‌اند.

صحنه‌ی اول صحنه‌ی آفرینش و تخریب است. صحنه‌ای که مرد عروسکش را میسازد و با بازی خیره کننده بدنی در راه رفتن و تجربه‌ی شادی آور بدنمند بودن، عروسک را یاری می‌رساند. عروسک که به شیوه‌ی نمایش‌های بونراکو ژاپنی درآمده است توسط عروسک گردان‌هایی سیاه‌پوش که نماینده ماده تاریک هستند هدایت می‌شود اما عروسک به سهم خود بسیار قدرتمند ظاهر میشود و از مرز نیروی گردانندگانش عبور می‌کند.

حالا ما عروسکی را می‌بینیم که بشدت به خالقش وابسته است و با بی‌مهری او مواجه میشود. در صحنه بعد در مقابل پوشیدن لباسی که مرد برایش دوخته مقاومت می‌کند و طغیان آغاز می‌شود…در انتهای این درگیری عروسک خالقش را (با قدرتی که یادآور غول فولکلور یهودی یا موجودی که دکتر فرانکنشتاین ساخته است) به قتل می‌رساند.

بخش بعد آزاد شدن ماده‌ تاریک در نقش گردانندگان عروسک را نشان میدهند که شادی می‌کنند، با انجام حرکات رزمی باهم درگیر میشوند و صحنه‌ای که تی میکشند را همزمان از هم می‌پاشند. طنزی که پایت بر فضا سوار می‌کند هم موجبات خنده بیننده را فراهم میکند و هم نشان دهنده‌ی روابط بی‌قانون و بازی‌گوشانه‌ی پشت پرده است.

ماهیت ویران کننده‌ی ماده‌ تاریک از راه می‌رسد و ما صحنه‌ی تئاتری را می‌بینیم که ویران می‌شود و نمایش وارد اتمسفری برزخی می‌شود. امکانات نوری، دکور و پرده‌ها، همه‌چیز واژگون می‌شود.

کریستال پایت در این بخش با استفاده‌ای که از صحنه و نورهای موضعی و فید این و آن کردن نور می‌کند، فضایی بشدت سینمایی را می‌سازد.

بخش بعدی نمایش ماده‌ی تاریک اثر کریستال پایت با سطحی عریان و بدن‌هایی روان در فضا نشان داده می‌شود. رقصندگانی که برای ساختن ترکیب مورد نظرشان، بدن‌های یکدیگر را شکل می‌دهند، می‌چرخند، روان می‌شوند، میشکنند، بهم می‌پیوندند و از هم می‌پاشند.

تقابل بدن و ماده‌ تاریک ، زندگی و مرگ در این اثر جذاب ما را به درون کشمکشی همیشگی می‌کشاند. کشمکشی میان ساختن و ویران کردن و باز ساختن و ویران کردن.

نهایتا ماده‌ تاریک خودش را افشا می‌کند و در رقصی دیدنی با مرد ابتدای نمایش یکی می‌شود. مرگ خود زندگی بخش می‌شود و ماده تاریک با جهان قابل رویت به صلح می‌سرد و سینه‌ی شکافته‌اش را ترمیم می‌کند.  

کریستال پایت به زیبایی با ساختار و روایت داستان بازی می‌کند، از ماده‌ تاریک و خاصیت رازآلود آن برای ساختن فضایی جادویی استفاده می‌کند و با انتزاع و شناس نبودن، دیدنی و نادیدنی، رقص و بداهه نقش یک خالق حقیقی را ایفا می‌کند.

نویسنده متن: مهرسا پروانه

اکتو پلتفرم جامع فعالان تئاتر و سینما