آموزش بازیگری ژاک لوکوک

ژاک لوکوک متولد سال 1921 در فرانسه است. او را در 77 سال عمر پربار خود به آموزگاری و طراحی رقص می‌شناسند. او در نوجوانی در بسیاری از شاخه‌های ورزشی مهارت داشت. او در 17 سالگی ژیمناستیک را شروع کرد و از طریق کار با میله های افقی و عمودی، فضا و حرکت بدن در فضا را دید و درک کرد.

به ورزش دومیدانی پرداخت و حرکات دویدن را همچون شعر فیزیکی درک کرد این حرکات تاثیرعمیقی بر ژاک لوکوک گذاشت. او در رشته شنا و دومیدانی مدرک دانشگاهی گرفت و در سال 1941 در یک مدرسه تئاتر فیزیکی ثبت نام کرد.

شهرت ژاک لوکوک از آنجایی می آید که روش‌های نو و خلاقانه‌ای برای تدریس در تئاتر فیزیکی و حرکت در تئاتر ابداع کرد. او در انواع مختلف تئاتر از باکلام گرفته تا میم و کمدی دل‌آرته کار کرده است. ژاک لوکوک با سرآمدان عرصه‌ی تئاتر و نمایش همچون: ژان لویی بارو، ژووه و دولن همکاری کرده است.

مدرسه‌ای که براساس نظریات ژاک لوکوک بنیان نهاده شد یک مسیر دوگانه را طی میکرد، از یک طرف به بازی، بداهه‌پردازی و قوانین آن می‌پرداخت و از طرف دیگرتکنیک‌های حرکتی و تجزیه و تحلیل آنها را آموزش می‌داد. طی این آموزش‌ها عمل آفرینش بازیگر به طور مداوم برانگیخته می‌شود که عمدتا از طریق بداهه پردازی اتفاق می‌افتد.

آموزش‌های ژاک لوکوک قوانین جهانی حرکت را برای خلق یک اثر نمایشی و بازیگری به کار می‌برد، قلمروهای دراماتیک متفاوتی را که در تاریخ تئاتر به رسمیت شناخته شده است بررسی می‌کند.

از جمله مواردی که هم اکنون در کلاس‌های مبتنی بر روش ژاک اوکوک آموزش داده می شود شامل:

1.آمادگی بدن و صدا

2.آکروباتیک، شعبده بازی و مبارزه

3.تحلیل حرکت

4.میم اکشن

5.بازی و تکرار زندگی

6.ماسک خنثی(آموزش، سکوت، تعادل)

7.مطالعه پویای طبیعت در خدمت شخصیت‌ها

• عناصر و مواد طبیعت
• رنگ ها و نورها
• گیاهان و حیوانات

8.ساخت ماسک

9.ماسک‌های رسا و سودمند

10.سازه‌های قابل حمل

11.خلق شخصیت‌ها( موقعیت‌ها، رفتارها، علایق و…)

12.رویکرد پویا به شعر، نقاشی، موسیقی

13.تئاتر اشیاء

14.محدودیت‌های سبک(تغییر مکان و زمان)

همانطور که از تیترهای بالا که ژاک لوکوک در تدریسش به آنها می‌پرداخت مشخص است، تئوری او از چهارستون رویکرد یکپارچه شامل: حرکت، بداهه پردازی، خلق و سبک سازی تشکیل شده است که به نظر می‌رسد آموزش جایگزین مناسبی برای «روش استانیسلاوسکی» ارائه می‌کند.

ژاک لوکوک به اهمیت آزادی و خلاقیت شاگردانش اعتقاد داشت و به بازیگرانش اعتماد به نفس می‌داد تا خلاقانه خود را ابراز کنند. ژاک لوکوک از طریق تدریس به روش منفی بر روی نقاط ضعف هنرجویانش تاکید میکرد تا بتوانند آن قسمت ها را به مرحله ی قابل قبولی بهبود ببخشند. ژاک لوکوک هرگز به بازیگرانش نمیگفت چگونه کاری را «درست» انجام دهند، او معتقد بود این کار باید بخشی از تجربه شاگردانش باشد و خودشان به «کار درست» برسند و آن را انجام دهند.

آموزش ژاک لوکوک همانطور که از سرفصل های مدرسه لوکوک مشخص است بر «ماسک» تاکید میکرد که با ماسک خنثی شروع میشد. این ماسک خنثی متقارن است، ابروها نرم هستند و دهان طوری ساخته شده است که برای انجام هرکاری آمادگی لازم را داراست.

ژاک لوکوک معتقد بود این ماسک ها به شاگردانش اجازه می دهد آزاد و باز باشند و اجازه بدهند جهان و فضا بر بدن آنها تاثیر بگذارد و این موضوع به این خاطر است که این ماسک ها طوری ساخته شده اند که گویی هیچ گذشته و هیچ دانشی درباره جهان و قوانینش ندارند.

از جمله ماسک های دیگر لوکوک می توان به، ماسک بیانگر، ماسک لاروی، ماسک های کمدیا، نیم ماسک ها  اشاره کرد که در آخر به «ماسک بینی قرمز دلقک» میرسیم که کوچکترین و چالش‌برانگیزترین ماسک ژاک لوکوک است.

نویسنده: مهرسا پروانه

اکتو پلتفرم جامع فعالان تئاتر و سینما