متداکتینگ چیست؟

طبق توصیفات لی استراسبرگ، متداکتینگ همان چیزی‌ است که بازیگران به هنگام یک اجرای خوب آن را رعایت می‌کنند. منظور استراسبرگ از متداکتینگ، روش بازیگری رایج آن دوران نبود، بلکه شیوه او به عنوان راهکاری نو، نتایج متفاوتی رقم زد و تماشاچیان دوره‌ی خودش را شیفته خود کرد. لی استراسبرگ در پی سبک تمرینی بود که بتواند به وسیله آن اجراهایی ممتاز، با نتایج متفاوت تولید کند. در این اجراها، یک بازیگر به درستی بخشی از احساسات زیسته خود، که با شرایط درام هماهنگ بود را تجربه می‌کرد.

تاریخچه متداکتینگ

زمانی که این متد توسط لی استراسبرگ ابداع شد، وسیله‌ای بود که بازیگران با استفاده از آن به روش صحیحی برای بازی دست یابند؛ روشی که توسط زیست درونی برانگیخته شده و در عین حال به گونه‌ای باشد که گویی این زندگی برای بار اوّل در حال تجربه شدن است. لاروت تیلور، بازیگر افسانه‌ای آمریکایی این سبک از بازیگری را به طور مفید و مختصر این‌گونه توصیف می‌کند:
«شما کودکی بامزه را در حالی که در یک توده گل نشسته است می‌بینید. او توجّهتان را جلب کرده و شما را مجذوب خود می‌کند. حتی شما ناخودآگاه لبخند می زنید. چرا؟ زیرا آن کودک به سادگی در حال تجربه تخیلات خلاقانه‌ی خود است و طوری با تکه‌های گل بازی می‌کند که گویی تکه‌های خوشمزه کیکی است که مادرش در آشپزخانه پخته.»
حتی پیش از تیلور، آموزگار و سخنور رومی، کوینتی لیان، در توصیف اجراهای یونانی و رومی سعی در توصیف فرآیند بازیگری به شکل زیر داشت:
«راز بزرگ تغییر در احساسات دیگران، تغییر دادن خودمان است و این کار با استفاده از دیدگاه‌ها و تجربیاتمان عملی می‌شود. بدین وسیله، تصور چیزهای انتزاعی چنان واقعی جلوه خواهد کرد که گویی به چشمانمان شاهد آن هستیم و قبل تر هم آن را تجربه کرده‌ایم.»
هم لاروت تیلور و هم کوینتی لیان، مستقیماً در حال پایه‌ریزی هسته اصلی متد استفاده از تجربیات شخصی یک فرد برای به وجود آوردن تخیلات خلاقانه بودند. در نتیجه، این تخیلات دوباره زندگی کردن را مستقیماً به شخصیت درام متّصل می‌کرد. بازیگران قرن ها بود که این کار را انجام می‌دادند، پیش از استانیسلاوسکی و استراسبرگ، این کار کاملاً ذاتی و غریزی بود، امّا برخلاف سایر هنرها ما با کمبود یک راهکار سیستماتیک که موجع به پیشرفت عناصر اصلی یک بازیگر (مانند تخیّل و حس) بشود بودیم.
هیچ راهکاری وجود نداشت تا توانایی ذهنی بازیگر تربیت شود و این توانایی ذهنی دائما الهام بخش اجرای آنان باشد، به همین دلیل اساتید بزرگ دست به کار شدند.

الهامات لی استراسبرگ

لی استراسبرگ در جوانی، شیفته تئاتر حرفه ای گشت و درباره‌ی منشأ الهام‌ شیوه این اجراها کنجکاو شد. از نظر استانیسلاوسکی و استراسبرگ، تعلیم احساسات بازیگران مستلزم یک عمر تمرین بود. این موضوع حلّال ماهیت قبلی آن بود و این دونفر آن‌ را موقتّاً “الهام الهی” نامگذاری کردند .
در سال 1923 و زمانی که تئاتر هنری مسکو تحت رهبری استانیسلاوسکی بود، گروه روسی با یک تئوری به شهر نیویورک رفت. در آن هنگام لی استراسبرگ شیفته سبک بازیگری آن‌ها شد، زیرا آن سبک کاملاً زنده و طبیعی و بی‌تکلّف به نظر می‌رسید. رفتار بازیگران کاملاً واقعی بوده و اعماق وجود انسان را نمایش می‌داد؛ گویی آن‌ها در حال تجربه افکار، احساسات و خواسته‌های واقعی خود بودند. این برای آمریکایی‌ها چنان واقعی می‌نمود که تا کنون همانند آن‌ را ندیده بودند. علاوه بر آن، برای استراسبرگ الهام‌بخش نیز بود.

دو بازیگر از تئاتر هنری مسکو که از پیشگامان کار بر روی سیستم استانیسلاوسکی بودند، به نام‌های ریچارد بولسلافسکی و ماریا اوسپنسکایا، اوّلین آزمایشگاه تئاتر در شهر نیویورک را تأسیس کردند. در کلاس‌های آن‌ها لی استراسبرگ مفاهیم بدوی استانیسلاوسکی را به چنگ آورد و شروع به مکاشفاتی کرد که به حل مشکلات بازیگران ختم  می‌شد. زمانی که استراسبرگ به همراه این دو نفر در سال ۱۹۳۱ یک گروه تئاتری تاسیس کرد، آن‌ها خواستار بازسازی یک سازمان تئاتری به موازات تئاتر هنری مسکو، امّا سازگار با استانداردهای تئاتر آمریکا بودند. در آن گروه تئاتری لی استراسبرگ شروع به تکمیل روش بازیگری سیستماتیک آن دو نفر کرد. این روش شامل تمریناتی می‌شد که قوّه‌ی تخیل و زندگی احساسی بازیگران را تقویت می کرد. تمرینات رهاسازی که باعث آزاد شدن ذهن و جسم بازیگران از فشارها، و تحلیل نمایشنامه به منظور شناسایی انگیزه منطق رفتارهای غریزی و بداهه‌گویی حرکات ریز بازیگر می‌شد. راه استراسبرگ الهام بخش گروه‌های روشنفکری بود که در آینده ظاهر شدند.

این افراد شامل الیا کازان رابرت لوئیس، استلا ادلر و سنفورد مایزنر بودند.
استفاده از حافظه عاطفی، در مرکزیت تمارین و آموزه‌های استانیسلاوسکی بود. و از بازیگران می‌خواست دوباره در یکی از اتفاقات گذشته خود زندگی کنند. و از آن احساسات برای برانگیختن یک لحظه‌ی تاثیر گذار استفاده کنند.
او در طول زندگی خود از طریق تمرین‌های حافظه عاطفی باعث پیشرفت افراد شد و آن‌ها را به چالش کشید تا با استفاده از تجربیاتی که در زندگی خود داشته‌اند، رفتارهای ذهنی و جسمی شخصیت داستان را برانگیزند. بازسازی احساسات بر روی صحنه هیچگاه برای استراسبرگ کافی نبود او اعتقاد داشت بازیگر باید بر روی صحنه دوباره زندگی کند.
پس از موفقیت گروه، استراسبرگ تصمیم گرفت به کار خود پروبال دهد.
بر اساس دستاوردهای استانیسلاوسکی، او با استفاده از تجربیاتی‌ که به عنوان معلّم و کارگردان داشت، تمرینات را تا جایی پیش برد که اجرا به خلاقیت به بازیگر وابسته باشد. زمانی که او کارگردانی هنری را در استودیوی بازیگران به عهده گرفت، توانایی او در پروردن استعدادها و آموزش دادن بازیگران هنرمند در بازیگری، توجّه بسیاری را به خود جلب کرد.

کار استراسبرگ باعث دگرگونی تئاتر و سینمای آمریکا شد و هردوی آن‌ها را تا یک سطح معین از اجرای اصیل رساند. هنگامی که روز به روز به جمع بازیگرانی که این روش بازیگری را کند و کاو می‌کردند اضافه می‌شد، این تکنیک متداکتینگ نامیده شد و افرادی که آن را دنبال می‌کردند متد اکتورها نامیده شدند.

و در آخر، متداکتینگ چیست؟

متداکتینگ یک روش سازمان یافته است که در آن به بازیگر آموزش داده می‌شود که  از ابزار بازیگری خود درست همانند وسایلی برای رسیدن به نقش استفاده کند. استفاده از تمرین‌های لی استراسبرگ، هم استعداد بازیگر را افزایش می‌دهد و هم راه را برای خلق یک شخصیت به افراد نشان می‌دهد. استفاده از تجربیات شخصی یک فرد در زندگی، به هنگام خلق تخیل، تاثیری درست بر انتخاب تمام افکار، خواست، احساس، کنش، احساسات می‌گذارد و به رفتارهایی عمیق از لحاظ روانشناختی ختم می‌شود. این امر بر اساس کار استانیسلاوسکی پایه‌گذاری شده و طبق گفته‌ی استراسبرگ، به غایت استانیسلاوسکی از شروع این کار می‌رسد.

متداکتینگ به بازیگران یاد می‌دهد که از احساسات، ذهنیت و جسم خود برای خلق شخصیت استفاده کنند. و به راهی که از طریق آن تجربیات شخصی تخیلات بازیگر را برمی‌انگیزد، اصرار ورزند.

متد اکتینگ از کلیشه فاصله می‌گیرد و به اصالت یک فرد به همراه حقایق عمیقی که در شرایط نمایشنامه است، نزدیک می‌شود.

و در آخر متد اکتینگ چیست؟ همانطور که  لی استراسبرگ گفت: متد اکتینگ همان چیزی است که بازیگران به هنگام یک اجرای خوب آن را رعایت می کنند.

اکتو آکادمی جامع فعالان تئاتر و سینما